Бәхетле гаилә корыр өчен сез белергә тиешле 21 сорау
Ирне ир иткән дә, чир иткән дә – хатын, дигән борынгылар. Бу хакыйкатьне күптән түгел генә Американың Мичиган һәм Рутгерс университеты галимнәре дә раслады. Социологлар кырык ел никахта торган, һич югы берсе алтмыштан өлкәнрәк булган дүрт йөзләп пар арасында сораштыру уздырганнан соң, гаилә бәхете, өйдәге татулык хатын-кызга бәйле, дигән нәтиҗәгә килгән.
Хатыны никахта үзен бәхетлерәк хис иткән саен, сөйгәненең күңелен ныграк күрергә тырыша, димәк, ире дә бәхетлерәк була, ди фән әһелләре. “Ир-атлар гадәттә хисләрен саранрак сиздерә, шуңа күрә аларның хис-тойгылары гаилә тормышына әллә ни йогынты ясамый”, – ди тикшеренү үткәргән профессорларның берсе. Гаилә эчендәге мөгамәләләрне ачыклау өчен, тикшеренү барышында ярлар, еш ачуланышасызмы, бер-берегезне ни дәрәҗәдә аңлыйсыз, хәләлегез кадерегезне беләме, кебек сорауларга җавап биргән. Әгәр ире авырып китсә, хатын-кыз үзен бәхетсез тоя башлый икән. Ә менә ир-атлар турында моны әйтү кыен. “Ире чирләсә, хатыны аеруча нык кайгырта. Ә менә хатын-кыз авырып китсә, ул күбрәк үзенә, кызы булса, кызына ышана. Өйдә татулык булу нигездә хатын-кызга бәйле. Ирнең сәламәтлеге мөһим булса да, бәхетле гаилә тормышының ачкычы хатыны кулында”, – дигән фикергә килгән тикшеренүчеләр.
Islam-Today порталына караганда, ислам психологлары да шушындыйрак фикердә. Бәхетле гаилә кору өчен, өйләнешкәнче ир-егет кәләшенең – 12 соравына, хатын-кыз булачак ярының 9 соравына җавап ишетергә тиеш, ди белгечләр. Ярларның хокукларын һәм бурычларын колачлаучы әлеге 21 сорау бәхетле гаиләнең нигезен ачыклый да инде.
Кәләш җавап бирергә тиешле сораулар түбәндәгедән гыйбарәт.
1. Никах байлыкка яки матурлыкка хуҗа булу өчен түгел, яхшы гаилә кору, нәфесеңне йөгәнләү һәм нәселеңне ишәйтү өчен корыла. Килешәсеңме?
2. Коръәннең “Хатыннар” сүрәсендәге 34 аятьтә Аллаһы Тәгалә гаилә өчен җаваплылыкны ир-атка йөкләгән. Әлеге уңайдан ни әйтерсең?
3. Ислам таләбе буенча хатынының бөтен матурлыгын ире генә күрә ала. Шуның өчен хатын-кыз башка ир-атларга киемсез күренмәскә тиеш. Бу уңайдан фикерең ничек?
4. Иренә ничек ошаса, хатыны шулай эндәшергә тиеш. Ире эштән кайтканда, хатыны елмаеп каршы алырга, хәләленә хөрмәт күрсәтергә бурычлы. Килешәсеңме?
5. Аллаһы Тәгалә безне даими сынап тора. Ирең күпмедер вакытка эшсез калса, бөлгенлеккә төшсә, түзеп тора алырсыңмы?
6. Бай хатыннарыннан көнләшмәссеңме? Гадәттә хатын-кыз өй эшләре белән мәшгуль. Әгәр дә кая булса да барырга уйласа, ул иреннән рөхсәт сорарга тиеш. Бу җәһәттән нәрсә әйтерсең?
7. Хатыны иренең проблемаларын аңларга һәм кыенлык каршында ялгызын гына калдырмаска бурычлы. Ире дә хатынының хәленә керә белергә тиеш. Килешәсеңме?
8. Ярлар бер-беренең серләрен һәм җитешсезлекләрен әти-әниләренә һәм башка берәүләргә чишмәскә тиеш. Гомумән, гаилә серләрен катгый саклау зарур. Ризасыңдыр бит?
9. Хатын-кыз үз әти-әнисенә хөрмәт күрсәткән шикелле иренең әти-әнисен, туганнарын да ихтирам итәргә бурычлы. Әллә башкача уйлыйсыңмы?
10. Көнләшү яки хөсетлек сәбәпле, туганнарыгыз, хәтта әти-әниегез аерылуыгызны теләсә, ир белән хатын һәрвакыт бер-берсен хуплап торырга, гаиләне сакларга тиеш. Бу җәһәттән ни диярсең?
11. Хатын-кызның чибәрлеге, күркәмлеге җәлеп итеп торырга тиеш. Әмма тышкы матурлык ул хәтле мөһим сыйфат түгел. Килешәсеңме?
12. Шәригать күзлегеннән дә, гореф-гадәт буенча да хатын-кыз ирен тыңларга, буйсынырга бурычлы. Әгәр хатыны иренә буйсынмый икән, ул бер бурычын үтәмәгән булып санала. Шуңа күрә ире аны яшәү өчен кирәкле нәрсәләр белән тәэмин итмәскә дә мөмкин. Әлеге уңайдан нәрсә әйтерсең?
Кәләш исә булачак иренә мондыйрак сораулар бирә ала.
1. Ир-ат хатынын азык-төлек һәм башка зарур булган нәрсәләр белән тәэмин итәргә, матди хәле яхшы булса, бизәнү әйберләре дә сатып алырга, чирләп китсә, даруларын табарга тиеш. Шушыңа ризамы?
2. Хатын-кызга артык йөк итеп карарга ярамый, чөнки ул – гаиләнең нигезе. Ислам буенча, хатын ул – иргә Ходайдан бирелгән әманәт, шуның өчен ир-ат сөйгән ярына хөрмәт белән карарга тиеш. Әле шунысы да бар: ислам ир белән хатынны бер-берсенә юрган, дип исәпли. Килешәсеңме?
3. Ирнең хатынын кыйнау хокукы юк. Әгәр хатынын кыйнаган икән, дин тарафыннан билгеләнгәнчә, ул моның өчен түләргә тиеш. Әгәр хатыны иренә буйсынмый икән, аны башта үгетләргә кирәк. Килешәсеңме?
4. Хатыны кебек ир дә шәхси гигиена кагыйдәләрен үтәргә, үзен карап йөрергә тиеш. Бу җәһәттән нәрсә әйтерсең?
5. Ислам куйган кысалардан чыкмаса, ире хатынының туйларга яки җеназа мәрасимнәренә баруына каршы килмәскә тиеш. Әгәр каршы килә икән, хатыны җыештыру, юу, ашарга әзерләү кебек вазифаларыннан баш тартырга мөмкин. Килешәсеңме?
6. Иреңнең мәхәббәте кимемәсен, сүрелмәсен өчен, өйдән чыгып киткәндә яки кайтып кергәндә, аны якты йөз белән озатып калырга, каршы алырга кирәк. Ни диярсең?
7. Өй эшләрен башкарганда Мөхәммәд пәйгамбәр (аңа Аллаһының сәламе һәм рәхмәте булсын) ярдәм иткән шикелле ире хатынына булышырга тиеш. Әллә башкача уйлыйсыңмы?
8. Әллә ни җитди ялгышлык җибәрмәсә, ире кычкырырга, сүгәргә тиеш түгел. Бу җәһәттән ни диярсең?
9. Кияүдәге хатын-кыз хәләл юл белән акча эшли икән, моны хуплыйсыңмы? Һәртөрле фетнәчеләр, гайбәтчеләр генә түгел, хәтта ата-анасы яманласа да, хәләле ышанмаска, шикләнеп, сагаеп карамаска тиеш. Килешәсеңме?
МАТЕРИАЛ: http://vatantat.ru/.
Следите за самым важным и интересным в Telegram-каналеТатмедиа
Безнең телеграм каналга кушылыгыз! Телеграм-канал
Нет комментариев