Үлчәү берәмлекләре
Татарлар борынгы чордан ук кулланган кайбер үлчәү берәмлекләре белән танышып китик.
Кайберләре әле дә кулланышта.
АВЫРЛЫК ҮЛЧӘМЕ:
1 өлеш = 44,3 миллиграмм.
1 кадак (гөрәнкә) = 409,5 г = 1 фунт (0,40951241 кг).
1 мыскал = 1/96 кадак = 4,26 г (4,265542 г).
1 пот = 16,38 кг (16,380496 кг) = 40 кадак.
1 батман = 4 пот (бөртекле әйберләр өчен) = 64 кг.
1 почык (авырлык үлчәгәндә) = 2 пот = 1/2 батман = 32 кг.
1 кандар = 41 кг.
1 лот = 12,8 грамм (12,797262 г).
1 әчмуха = 1/8 кадак = 50 г.
ОЗЫНЛЫК ҮЛЧӘМЕ:
1 карыш (киерелгән кулның баш бармак очы белән урта бармак очы арасы) = 17,775 см.
1 илле (бармак киңлеге) = 6 арпа = 15—18 мм.
1 тотам (кул яссуы киңлеге) = 4 илле = 7,5—8,5 см.
1 сөям (кече карыш — имән һәм баш бармаклар арасы) = = 1/4 аршын = 16 см.
1 аршын = 4 карыш = 71,12 см (0,711200 м).
1 адым (атлаганда ике аяк табаны арасы) = 70 см.
1 сажин = 3 аршын = 2,13 м (2,13360 м).
1 колач (ян якка сузылган ике кулның бармак очлары арасы) = = 1,7-1,8 м.
1 чакрым = 500 сажин = 1,067 км (1,06680 км).
1 ук атымы (атылган укның очу ераклыгы) = 0,6 чакрым.
1 әрмәк (эт өргән тавыш ишетелерлек ара) = 2—3 чакрым.
1 күз күреме (күз күрә алырлык ара) = 3—4 чакрым.
1 фарсах = 5 чакрым.
1 көнлек юл (ат белән) = 40—50 км.
1 дюйм =1/12 фут = 2,54 см.
1 вершок = 7/4 дюйм = 4,4 см (4,445 см).
1 фут = 12 дюйм = 30,48 см = 0,3048 м.
МӘЙДАН ҮЛЧӘМЕ:
1 дисәтинә = 2400 квадрат сажин = 1,093 га (10925,4 квадрат метр).
1 җир буе = 2 дисәтинә = 4800 квадрат сажин (80 сажин • 60 сажин).
1 ярты җир = 1/2 җир буе = 1 дисәтинә.
1 чирек җир = 1/4 җир буе.
1 почык (мәйдан үлчәгәндә) = 1/8 җир буе.
КҮЛӘМ ҮЛЧӘМЕ:
1 чүлли = 1/4 л = 0,25 л.
1 чиләк = 12,3 л (12,2994 л).
1 чирек (сыеклык өчен) = 1/4 чиләк = 3,08 л.
1 чирек (бөртекле әйберләр өчен) = 209,9 л.
1 түтәрәм = 1 чирек (нәрсәнең булса да чиреге)
Следите за самым важным и интересным в Telegram-каналеТатмедиа
Безнең телеграм каналга кушылыгыз! Телеграм-канал
Нет комментариев