Соңгы кыңгырау

– Танымадылар. Борылып та карамадылар! Илаһым, берсе дә яныма килеп сәлам дә бирмәде! Хәлемне дә сорамады. Танымадылар!
Юл буе шушы сүзләрне күңеленнән кабатлап кайткан Зөһрәбану карчык, кече капкасының келәсен күтәреп ишегалдына кергәч, җан әрнүе белән тагын бер кат: “Танымадылар”, – дип кычкырып әйтеп куйды. Койма буенда тибенеп йөргән гаярь әтәч, тыныч, сабыр хуҗабикәсенең әлеге сүзеннән сискәнеп китте.
– Ни булган бу әбиебезгә? – дигәндәй, башын кыңгыр салып бераз карап торды. Бер гамьсез тавыклар исә, җим сорап, әбиләрен сырып алды. Берсенә дә игътибар бирмәгән әбиләренең көч-хәл белән өйалды баскычына менеп утырганын күргәч, әкрен генә таралыштылар. Бераз хәл алгач, карчык чигүле чүәкләрен салып баскыч читенә куйды. Ап-ак оекбашларын салып юл тузанын какты. Шуннан соң әкрен генә урыныннан торды, ишек төбендәге палас астыннан өй ачкычын алып, шактый азапланып йозакны ачты. Әбисенең кайтканын көтеп арыган мәчесе Актәпи койма өстеннән сикереп төште дә карчыкның аякларына сырпаланырга тотынды. Гаҗәп: әбисе гүя аны күрми дә, белми дә! Бу кадәр битарафлыкны көтмәгән мәче дә, читкәрәк тайпылып, әбисенә юл бирде. Өйалдына кергәч, карчык хәлсез куллары белән кармаланып ишек тоткасын эзләде... Ачкан ишеген дә ябып тормады, көч-хәл белән түрдәге караватына кереп ауды. Җаны кыйналган, хәлсезләнгән гәүдәсе тәмам изрәгән иде...
Күпме вакыт үткәндер, күзләрен ачканда, күкрәк өстендә тәпиләрен алга сузып, тыныч кына яткан мәчесен күрде.
– Бик озак ятканмын, ахры, – диде карчык тәрәзәгә карап. Язгы көннең кояшы салмак кына итеп офык артына тәгәри башлаган, өй эченә дә әкренләп караңгылык иңә башлаган иде. Карчык Актәпиен әкрен генә читкә алып куйды, башыннан сыйпады.
– Нәрсә, әбиең сөт тә бирмәдеме үзеңә? Әй бу әбиеңне, юньсезне! – дип сөйләнеп әкрен генә урыныннан торды. Аңа бераз хәл кергән, йөрәге дә тынычланган иде. Карчык мәчесенә сөт салып бирде. Өй эче бераз суынып киткән кебек тоелды аңа. Элгечтәге камзулына үрелде. Шунда гына ул өс киемен дә алыштырып тормыйча урынга ятканын аңлады. Ап-ак җирлеккә вак кына зәңгәр кыңгырау чәчәкләре сибелгән күлмәген бүген беренче тапкыр кигән иде. Ап-ак яулыгын да бүген генә сандыгыннан алып япты. Улы Газинурның соңгы бүләге иде алар. Шушы көнгә кадәр ул аларны улының истәлеге итеп саклады…

Гөлмәрьям.

Тулырак “Авыл утлары” газетасының 2024 ел 24 май санында.

Фото – Мөслим-информ архивыннан