Әдәби минутлар рубрикасы буенча яңалыклар
-
Мөслим бабай варислары
Екатерина Икенче Россиядә реформалар үткәрсә дә, крестяннарның хәле җиңеләймәгән, киресенчә, патшабикә үзенең сөяркәләренә меңнәрчә крепостнойларны бүләккә өләшкән. Ул вакыттагы дворян-помещикларның биләмәләрендә крестьяннар кол хәлендә булган.
-
Мөслим бабай варислары
Ул мине ничек табуын сөйләп бирде. 2019 елда Мәскәүдә “Чыңгыз Айтматов укулары” дигән симпозиум үткән. Татарстан делегациясендә Казаннан галимә, әдәбият тәнкыйтьчесе профессор Дания Заһидуллина, Кукмарадан музей директоры Ләбүдә Насыйрова һәм башкалар булган.
-
Мөслим бабай варислары
2020нче елның 30 мартында Баулы тернәкләндерү үзәгеннән дәваланып кайттык. Яз башланды, кояшлы җылы көннәргә күңел шатлана, ямьле җәйләрне көтәбез. Профилакторийда шау-гөр килеп, концерт-танцыларга йөреп, Кытайдан килгән афәтне уйламадык та. 1 апрельдә тормыш ябылды – изоляция...
-
Минзәлә тоткыны (дүртенче бүлек)
Өч ай күрми торган арада Рәйханәдә булган үзгәрешләргә Хәкимнең һушы китте: бичара хатыны карчыкка әйләнгән, ябыккан, йөзендә тирән җыерчыклар барлыкка килгән. Газиз башларына төшкән бәхетсезлек җаннарын кыя... Хәким, хатынының иңсәсенә башын куеп, елый иде. Рәйханә, балалары белән ирен жәлләп, аларны тынычландырырга ашыкты. Яшьләрен яулык почмагына сөртте.
-
Минзәлә тоткыны ( өченче бүлек)
Калморзага кайтып кергәндә, караңгы төште. Тарантаста бөгәрләнеп яткан Хәкимне күрүче булмады. Шакир хатынын чакырып чыгарды: – Газизә, булыш әле! Абыйларын күтәреп алып кереп яткырдылар.
-
Минзәлә тоткыны ( икенче бүлек)
Шушы юклык заманда да Рәйханә балаларының атасын сакларга тырышты: ашның куерагын салды, боламык пешерсә, күбрәк майлады, кышын сарык суйсалар, калҗаның зуррагын аңа бирде. Шулай итмәсәң, ир кеше хәзер йончый – дөньяны ул сөйри бит, эшнең авыры аның җилкәсенә төшә.
-
Минзәлә тоткыны
1944 елның беренче февраленә каршы төн. Чатнама суыктан өй бүрәнәләре шартлап-шартлап куя. Эчке кат тәрәзәләр өске өлгеләренә кадәр бозланып каткан. Өй суынган. Рәйханә лампаның фитилен кыса төште. Тибенеп өсләрен ачкан балаларының юрганнарын рәтләде. Үзе ире янына сәке читенә генә ятты.
-
Язгы уяну
(“Авылдан хатлар” әсәреннән өзек) Кыш буе сабыр гына эчтән көнләшеп кыш белән җирнең туен күзәткән кояш чыгырыннан чыга, яшерен ниятен көннән-көн ныграк сиздерергә тотына. Ул җирне сагына, ә җир ак юрган астында. Кояшның дәрте ташый, ул уттай кыза, аның нурлары тыелгысыз рәвештә аклык дөньясына ташланалар. Шулчак кар белән җир үзләрен берләштергән илаһи мәхәббәткә һәлакәт янаганын сизенәләр, кояшның астыртын ниятен аңлап бетерәләр.
-
Соңгы дәрес
– Камзулыңны да ал! Мин аны кимәячәкмен... Дамир, кире борылып, сумкасын куйды. Аның күзләре яшьләнгән, иреннәре калтырый иде. – Апа, зинһар, ышан, мин намуслы кеше, – диде ул, ялварып. – Мин балалар фондына, башкасына акча салам. Мин күп башлангычларга үз өлешемне керттем... – Институттан соң дәүләт синнән инженерлык эзләнүләре көткәндер, дип уйламыйсыңмы син? – Эзләнеп карадым мин. Бөтен нәрсә акчага килеп терәлә дә туктап кала. – Шуннан, олы акча янчыгы тотып, базарга йөгердең. Кесә чистартырга... – Сез минем бөтен яшәвемне сызып атасыз...
-
Соңгы дәрес
– Хат язганым юк, – диде ул, күзләрен тәрәзәгә төбәп. – Болынкырда безнең ничек яшәгәнне белә идегез… – Алайса, минем адресны кемнән алдың? – Казаннан сыйныфташ Наил җибәрде. Ул мине былтыр ничектер эзләп тапты. – Кызык, балалар белән ата-аналар хат язышмый торган заманга да килеп җиттек, – дип куйды Наҗия, үз-үзенә сөйләнгәндәй.
-
Соңгы дәрес
Чыгарылыш кичәсе таңга кадәр дәвам итте. Наҗия, балаларын оясыннан очырган ана коштай, кичәге укучыларының күкрәп торган чәчәкләрдәй чибәрлекләренә, яшьлек канатларында, очына-очына, вальс әйләнүләренә шатланып та, бераз сагышланып та карап утырды.
-
Соңгы дәрес
Зинһар сызлама инде, йөрәккәй! Хәзер бит Наҗиянең җиһан агачында үз ботагы, икенче оясы бар.
-
Рәкыйп Хәмитов. Копченый
Иренең ат җигеп чыгып киткәнен түр як тәрәзәдән сагаеп карап калды Дөрлекамал. Җанына урын табалмый йөрүе инде, шулай булмый ни. Ат җигелгән арба урманга таба юыртты. Арбада Рәкыйп кукраеп утыра. Малайларның монысы бигрәк тиктормас, җитмәгән җире, үзенекен итми калганы юк. Бала-чага арасында кайда нинди бәрелеш-чукыш – шунда безнең Рәкыйп булыр.
-
Урам балалары
Тышта дөм караңгы. Тирә-якта тыныч. Бер адәм тавышы ишетелми. Йорт та ялгызы тора. Иң мөһиме – этләре юк. Тик менә коймалары гына биек. Җитмәсә, кирпечтән салганнар бит әле. Кирмән, диярсең. Илдар кушканча эшләргә кирәк. Данил ике кулын тезенә куеп, “баскыч” ясады һәм Цыган, шуңа басып, өскә үрмәләде, “һоп” итеп эчкә дә төште. Данилның эше башка. Ул тирә-якны сагалап торырга тиеш.
-
Элеккечә түгел без генә
...Гайшә барган Талибжонның өй тулы баласы иде. Сигез баланың икесе инде гаиләле.
