Әдәби минутлар рубрикасы буенча яңалыклар
-
Очланмый калган кибәннәр... (беренче бүлек)
Фәтхулла АБДУЛЛИН. Повесть. Авыл җирендә кан-яшь түгеп оешкан күмәк хуҗалыклар тернәкләнеп, халык та яңа тормышка күнегеп килгән утыз тугызынчы елларда башланды бу фаҗига. Бу чорда инде ликбезлар бетерелгән, гади крестьян гына түгел, тулаем СССР дигән ил халкы да яңа, бәхетле тормышка өметләнеп, хәтта, ышанып яшәгән еллар иде.
-
Уйлый күңелем, ут йота
Соңгы сулышына кадәр туган халкына хезмәт иткән сөекле кызларыбыз Сара Садыйковага һәм ханбикәбез Сөембикәгә әзер һәйкәлләребез быел – Туган телләр һәм халыклар бердәмлеге елында лаеклы урыннарына “менеп бассыннар” иде. Бу – бер минем генә түгел, җәмәгатьчелек таләбе. Калган эшкә кар яварга да мөмкин. Тик аларны, берәр тыкрыкка урнаштырып, мыскыл итмәскә кирәк. Рухлары безгә рәнҗер!
-
Уйлый күңелем, ут йота
Татарстан җирендә илкүләм, хәтта дөньякүләм данлыклы предприятиеләр бар. Аяныч ки, аларга исем биргәндә талымсызлык күрсәтәбез. Мәсәлән Зеленодольскидагы суднолар төзү заводы А.М. Горький исемен йөртә. Минем Максим Горькийга тамчы да үпкәм юк.
-
Уйлый күңелем, ут йота
Кызыксынсаң, төпченсәң, Россиядә авиация барлыкка килүдә дә татарның өлеше бар икәнен күрербез.
-
Уйлый күңелем, ут йота
Ил бөтенлеген кайгыртырга тиеш мәдәният министры “... никакой другой народ не воспринимался в народном сознании страшнее и хуже чем татары” дип язган. Ә инде мәдәният министрының “... нет в народной памяти ни поляка, ни немца, ни шведа такого же беспощадного “сосальщика” дани, насильника, убийцы” дигән юлларын укыгач чәчләрең үрә тора!
-
Уйлый күңелем, ут йота
Һәр халыкның үз теле, үз моңы, үз гореф-гадәтләре!
-
Кышкы юл озын иде
Кәримә, гадәттәгечә, туйганчы йоклады, уянгач, бик озак иркәләнеп ятты. Сакчысы озатуында бүлмәгә җиләк-җимеш, татлы сулар, ризык китерделәр. Торып киенеп, юынып җыенгач, ашап алды. Көзгегә карап, үзенә сокланып торды: газиз башына ниләр генә күрергә туры килмәде, шулай да элекке чибәрлеген югалтмаган әле ул, көзгедәге чагылышы сөендерерлек. Ап-ак йөз, нәзек кашлар, озын керфекләр, туры борын, калын иреннәр – берсе дә яшьлек эзен югалтмаган әле!
-
Мөслим бабай варислары
Галим бабайның абыйсы – үрәтник Хафиз Ибраһимов нәселе – миңа өченче буын кардәшем Закиров Илгиз Гариф улы да Мөслим урта мәктәбендә математика укытты. Күпкә яшьрәк булса да, аның белән дә байтак еллар бергә эшләдек.
-
Мөслим бабай варислары
Мөслим бабай дәвамчылары – Галим картның җиде баласының балалары (двоюродныйлар) – без бик күп идек. Мөслим җирлегендә яшәп, туган җиренә, халкына хезмәт иткән туганнарымны яхшы беләм.
-
Мөслим бабай варислары
Галим картның мәрхәмәтле күңеле замананың сулышын тоеп, барысын да йөрәге аша үткәргән. Бигрәк тә 1921 елгы ачлыкта халыкның, балаларның ачлыктан үлүен авыр кичергән.
-
Мөслим бабай варислары
Малларны күп асраганар. Аларны су эчәргә Ык елгасына куганнар. Терлек көтүенең бер башы елгадан су эчә башлаганда, коерыгы әле капкадан чыгып бетмәгән. Мөслимнең барлык токымнары да Ык буеннан Кооператив урамына урнашкан. Галим бабайның йорты да шул урамда, күпер башына таба иде.
-
Мөслим бабай варислары
Екатерина Икенче Россиядә реформалар үткәрсә дә, крестяннарның хәле җиңеләймәгән, киресенчә, патшабикә үзенең сөяркәләренә меңнәрчә крепостнойларны бүләккә өләшкән. Ул вакыттагы дворян-помещикларның биләмәләрендә крестьяннар кол хәлендә булган.
-
Мөслим бабай варислары
Ул мине ничек табуын сөйләп бирде. 2019 елда Мәскәүдә “Чыңгыз Айтматов укулары” дигән симпозиум үткән. Татарстан делегациясендә Казаннан галимә, әдәбият тәнкыйтьчесе профессор Дания Заһидуллина, Кукмарадан музей директоры Ләбүдә Насыйрова һәм башкалар булган.
-
Мөслим бабай варислары
2020нче елның 30 мартында Баулы тернәкләндерү үзәгеннән дәваланып кайттык. Яз башланды, кояшлы җылы көннәргә күңел шатлана, ямьле җәйләрне көтәбез. Профилакторийда шау-гөр килеп, концерт-танцыларга йөреп, Кытайдан килгән афәтне уйламадык та. 1 апрельдә тормыш ябылды – изоляция...
-
Минзәлә тоткыны (дүртенче бүлек)
Өч ай күрми торган арада Рәйханәдә булган үзгәрешләргә Хәкимнең һушы китте: бичара хатыны карчыкка әйләнгән, ябыккан, йөзендә тирән җыерчыклар барлыкка килгән. Газиз башларына төшкән бәхетсезлек җаннарын кыя... Хәким, хатынының иңсәсенә башын куеп, елый иде. Рәйханә, балалары белән ирен жәлләп, аларны тынычландырырга ашыкты. Яшьләрен яулык почмагына сөртте.
