28 апрель-Хезмәтне саклау көне!

        Халыкара хезмәт оешмасы (ХЭО) 2003 елда 28 апрельне Бөтендөнья хезмәтне саклау көне дип рәсми рәвештә игълан итте. Бөтендөнья хезмәтне саклау көне тарихы 1989 елдан башлана, ул вакытта Америка Кушма Штатлары һәм Канадада беренче тапкыр һәлак булган эшчеләрне искә алу көне уздырыла. Халыкара хезмәт оешмасы бәяләвенчә, ел саен 2,3 млн.ир – ат һәм хатын-кыз эш урынында бәхетсезлек очраклары яки эш белән бәйле авырулар нәтиҗәсендә үлә-көн саен уртача 6 000 кеше. Бөтен дөньяда ел саен җитештерүдә якынча 340 млн.бәхетсезлек очрагы һәм 160 млн. һөнәри авыру корбаннары теркәлә. Кызганычка каршы, еш кына бу корбаннар эш бирүченең җитештерү чыгымнарын өлешчә яки тулысынча санга сукмау һәм куркынычсызлык техникасы кагыйдәләрен санга сукмау хисабына экономияләү теләге белән бәйле.

     Дәүләт хезмәт инспекциясе эш бирүчеләр өчен уңайлы булган производстводагы бәхетсезлек очраклары һәм һөнәри авырулар бу эшнең аерылгысыз өлеше дигән сүзләрне беркайчан да танымаган. Соңгы елларда республикада хезмәтне саклау мәсьәләләренә күбрәк игътибар бирелә башлады. Моңа хокук саклау, контроль-күзәтчелек органнары, башкарма хакимият органнары һәм профсоюзлар тарафыннан җитештерү травматизмын профилактикалау буенча эшнең көчәйүе ярдәм итә. Әмма бүген Республика предприятиеләрендә куркынычсыз хезмәт шартларын тәэмин итү буенча эш тамырдан үзгәрде дип әйтеп булмый. Хезмәт шартлары һәм саклау өлкәсендә проблемалар күп кала.

     Дәүләт хезмәт инспекциясенең оператив мәгълүматлары буенча, 2022 елда республикада 264 бәхетсезлек очрагы теркәлгән, шуларның 120 үлем белән тәмамланган, 128 авыр нәтиҗә белән, 16 төркемле һәм 9 яшерен очрак. Бәхетсезлек очраклары һәм һөнәри авырулар зур кеше фаҗигасе һәм дәүләт өчен җитди икътисади югалтулар сәбәбе булып тора.

     Эш бирүчеләр җитештерү процессын Дөрес оештырыгыз һәм эшчеләр өчен куркынычсыз эш шартлары булдырыгыз.

    2023 елда Бөтендөнья көне темасы итеп "Имин һәм сәламәт эш мохите" хезмәт өлкәсендә төп принцип һәм хокук игълан ителде. Бу тема очраклы рәвештә игълан ителмәгән куркынычсыз җитештерү мохитен формалаштыру проблемасы 2022 елның җәендә ХЭО тарафыннан хезмәткәрләр хокукларының төп принциплары исемлегенә кертелгән. Хәзерге дөньяда хезмәт өлкәсендә төп принципларга һәм хокукларга мәҗбүри хезмәтнең барлык төрләрен чыгару, берләшү иреге һәм коллектив сөйләшүләргә хокукны чын тану, балалар хезмәтен нәтиҗәле тыю, хезмәт иминлеге һәм гигиенасы, хезмәт һәм мәшгульлек өлкәсендә дискриминациянең теләсә нинди формаларын нәтиҗәле чыгару керә.

Татарстан Республикасында Дәүләт хезмәт инспекциясе җитәкчесе урынбасары Зәйнетдинова Алсу Хәмит кызы тел.  8(843) 5282790.