Бәхетле нигездән күмер генә калды...

Кирәк әйберен сатып алып, ватылганын төзәтеп тә булыр иде!.. Кеше гоме­рен кайтарып булмый шул! 1962 елгы Рәмзия апа янгын­да үлә.

Үрнәк гаилә

Рәмзия һәм Ринат Габдрах­мановлар гаиләсен авылда хөрмәт итмәгән кеше юктыр. 13 ел элек тәрбиягә ике ма­лай ала алар. Саша һәм Женя исемле үсмерләр гаиләгә бик тиз ияләшәләр. Шулай булмый­ча, моңа кадәр аларны ике тап­кыр тәрбиягә алып, икесендә дә янәдән приютка тапшы­ралар. Габдрахмановларның үз балалары күптән инде – гаиләле. Энеләренә алар да сөенәләр, әти-әниләренә карт­лык көннәрендә бергәләп терәк булырбыз, дип хыялланалар.

Кечкенәдән әнисез ка­лып, ятим үскән Рәмзия апа ятимлекнең нәрсә икәнен яхшы белә. Шуңа күрә сабыйларга әни назын мулдан бирергә тыры­ша. Саша белән Женя әти-әниле, пар канатлы гаиләдә бәхетле балачакларына сөенеп үсәләр.

Кире кермәгән булса!..

– Рәмзия апа белән Ринат абый – туганнарыбыз. Рәмзия апаның фаҗигале үлеме турын­да ишетү бик авыр булды. Янган өйгә янәдән керәсе калмаган! Югыйсә, ире аны өйдән алып чыккан бит!.. “Документларны алып чыгам” – дип, ут камап ал­ган өйгә ташлануын күз алдына китерәм дә, күзгә яшьләр тула. Язмышына шулай язылгандыр, күрәсең, – дип искә ала Сал.Му­хан авылында гомер итүче Чул­пан Гыйзетдинова.

Күзләр генә тиде!..

Узган ел без бу гаилә ту­рында язган идек. Ринат абый белән Рәмзия апаның тынгы­сыз, тырыш булуларына сокла­нып кайттык. Ихатадагы һәр нәрсәне хәләл көчләре, үз кул­лары белән төзегән алар. Сарай, мунча түбәләрен дә үзләре яп­кан, коймаларын да бергәләп тотканнар. Һәр җирдә чиста­лык, тәртип хакимлек итә иде. Күпләп мал тотучы, җәен бак­ча тутырып яшелчәсен, җиләк- җимешен үстерүче бу гаиләгә күпләр соклангандыр.

– Бу авылда әнием яши. Күпчелек вакытым, әниемне карап-тәрбияләп, шушын­да уза. Үзебезнең инде тауша­ла башлаган ихатадан чыгу белән Рәмзияләрнең ныклы, мәһабәт йорты күзгә ташла­на иде. Бу гаиләгә һәркем со­кланды. Гаилә башлыгы да, хуҗабикә дә бал кортлары ке­бек тынгысыз иде. Үз балалары инде гаиләле булгач, өйдә ямь юк дип, тәрбиягә бала алды­лар. Малайлар да бик акыллы булып чыкты. Сашаның гөлләр үстерүен, Женяның үзешчән сәнгатьтә актив катнашуын, сәнгатьле итеп шигырьләр уку­ын, җырлавын-биюен беләбез. Бик матур гаилә иде! Күзләр генә тигәндер, – ди Рәзинә апа Нуриева.

Җил янгынны тоткарлаган

Янгын башланганда Габ­драхмановлар тирән йокы­да була. Янгынны күреп, авыл яшьләре аларның коймалары­на шакый башлаган.

– Бик җилле төн иде ул. Ут, көлтә-көлтә булып, безнең ише­галдына да килеп төште, бездән соңгы ихаталарга да очкынна­ры чәчелде. “Авылыбыз белән янып бетмәсәк, ярый”, дип ку­рыктык. Рәмзиябезнең безнең арада булмавына күңел әле дә ышанмый. Ярдәмчел, сабыр, эшкә батыр, игелекле җан иде күршебез. Тәрбиягә алган ба­лаларын шулкадәр яратты­лар! Тугыз ел рәттән Орен­бург өлкәсендәге Тозлы күлгә ял итәргә алып бардылар. Бергәләп ял иттеләр, бергәләп эшләделәр! Матур, үрнәк гаилә иде, – ди, күз яшьләрен сөртеп, Әссәрия Гарифуллина.

Мондый куркыныч янгын­ны хәтерләмибез, ди авыл хал­кы. Янгын сүндерүчеләр дә ут белән бик озак көрәшә. Өй яныннан үтүче газ торбасын чак аерып өлгерәләр. Электр баганасына да ут каба, ярый әле сүндереп өлгерәләр.

Мөслим һәм Сарман район­нары буенча янгын күзәтчелеге бүлегеннән хәбәр итүләренчә, янгынның сәбәбе төзексез электр чыбыгына бәйле. Бүгенге көндә тикшерү эше бара.

“Бәладә ялгыз калмадык”

Рәмзия апа вафат. Ринат абыйның тәне 18 процентка пешкән. Бүгенге көндә ул Яр Чаллы шәһәре хастаханәсенең реанимация бүлегеннән па­латага чыгарылган. Тәрбиягә алган уллары Женя да зыян күргән. 15 яшьлек яшүсмер Яр Чаллы хастаханәсендә дәваланды. Әмма егеткә алга таба психолог ярдәме кирәк бу­лачак.

– Безнең өчен бик авыр көннәр. Әнине югалту кайгы­сын бернәрсә дә җиңеләйтә ал­мый, – ди Мөслимдә яшәүче Ри­нас Габдрахманов. – Гаиләбезгә килгән зур кайгыда ялгыз кал­мадык. Авыр вакытта ярдәм кулы сузган авылдашларыбыз­га, район халкына, гаиләбезгә булышкан һәркемгә тирән рәхмәтебезне җиткерәбез. Метрәй авылыннан Рузәл Минһаҗевка зур рәхмәт! Аның ярдәме белән күмергә калган йорт урыны, ишегаллары чи­стартылды. Рузәл барлык оеш­тыру эшләрен үз кулларына алды. Мондый ачы хәсрәтне берәүгә дә күрергә язмасын!

Янгында зыян күргән гаиләгә ярдәм оештыры­ла. Ярдәм итәргә теләүчеләр “Мөслим балалары” иҗтимагый оешмасына (МООЗ «Мэслимба­лалары» Муслюмовского муни­ципального района) “Благотво­рительная помощь погорель­цам – Габдрахманов Ринат Ра­фаилович” дигән билгеләмә белән акча күчерә ала.

Лилия Шәймиева.

Автор фотосы.