Мөслимдә чит ил гражданнары күп

Россия Эчке эшләр минис­трлыгы Мөслим районы бу­енча бүлегенең миграция пункты җитәкчесе Роза Ма­ракина белән илдәге, безнең җирлектәге миграция торы­шы, чит илдән килүчеләрнең хезмәт эшчәнлегенә җәлеп ителүе хакында сөйләштек.

– Роза Ивановна, илдәге миграция хәле – дәүләт струк­туралары, җәмәгатьчелек, ма с с а к үләм мат бу г ат чараларының даими игътиба­рында. Бу өлкәдә безнең рай­онда вәзгыять ничек?

– Безнең районда агымдагы елның алты аенда 73 вакытлы­ча килгән чит ил гражданы һәм гражданлыклары булмаган зат тору урыны буенча миграция теркәвенә куелды. Шуларның 38е – беренче тапкыр, 35е – ка­баттан теркәлүчеләр. Берен­че тапкыр теркәлүчеләрдән 25 кеше – Әрмәнстаннан, алты кеше – Таҗикстаннан, Азәрбайҗан һәм Үзбәкстаннан – өчәр кеше, бер кеше Кыргызстаннан килгән.

– Алар килүләренең мак­сатларын нәрсә дип аңлата?

– Чит илдән килүчеләрнең 23е – эшкә урнашу максатыннан, берсе укырга дип килгән. Тугы­зы – шәхси сәбәп, калганнары башка төрле сәбәпләр күрсәтте.

– Учеттан төшүчеләр дә бар бит әле.

– Отчет чорында 50 чит ил кешесе миграция учетыннан төште. Шуларның 37се – тору урыны буенча (по месту пребы­вания), 13е – яшәү урыны буен­ча (по месту жительства). Мисал өчен, 21 таҗикстанлы, Мисыр­дан килгән бер кеше тору уры­ны буенча миграция исәбеннән төште. Шул ук вакытта яшәү уры­ны буенча исәптән төшүчеләр дә бар, Әрмәнстаннан килгән – җиде, Үзбәкстаннан килгән дүрт кеше шундыйлардан.

– Роза Ивановна, ничә чит ил кешесе тору кәгазе (вид на жительство) һәм вакытлыча яшәүгә рөхсәт нигезендә яши?

– Тору кәгазе буенча безнең районда 27 кеше яши. Шуларның 13е – Әрмәнстаннан, дүртәр кеше – Азәрбайҗаннан һәм Үзбәкстаннан, ике кеше Таҗикстаннан килүчеләр. Бела­русь һәм Украинадан килүчеләр дә бар. Вакытлыча яшәүгә рөхсәт 18 чит ил кешесенә бирелде. Алар арасында Үзбәкстан, Казах­стан, Таджикстан, Әрмәнстан, Төрекмәнстан һәм Украи­на вәкилләре бар. Агымда­гы елның беренче кварталын­да 13 граждан Россия Федера­циясе гражданлыгына ия бул­ды. Узган елның шул ук чо­рында бу күрсәткеч бишкә тигез иде. Отчет чорында чит ил гражданнарына эшкә рөхсәт рәсмиләштерелмәде. 2021нче елның 1 июненә чит ил гражданнарының эшкә гамәлдәге рөхсәтләре юк. Шу­лай ук отчет чорында районда миграция учетына куелган чит ил гражданнары тарафыннан 13 патент рәсмиләштерелде (уз­ган елның шушы ук чорында – 8 патент).

– Эш бирүчеләргә чит илдән килүчеләрне эшкә алу турында аңлатыламы?

– Россия Эчке эшләр министрлыгының Мөслим районы буенча бүлегенең ми­грация пункты хезмәткәрләре тарафыннан эш бирүчеләр һәм милли-мәдәни берләшмә җитәкчеләре арасында “Рос­сия Федерациясендә чит ил гражданнарының хокукый хәле турында”гы Федераль законга һәм Россия Федерациясенең аерым закон актларына үзгәрешләр кертү турында”гы 86-ФЗ санлы (19 май 2010 ел) РФ Федераль законы кагыйдәләрен гамәлгә ашыру буенча аңлату эшләре үткәрелә. Шул ук ва­кытта башка органнар белән мәгълүмат алмашу, чит илдән килгән эшчеләр көчен фай­далану буенча тикшерүләр үткәрү, миграция һәм чит илләрдән килүчеләр белән эш бирүчеләр арасында хезмәт мөнәсәбәтләрен көйләү, хезмәт мигрантларының хокукларын һәм законлы мәнфәгатьләрен са­клауны тәэмин итү мәсьәләләре көн кадагында кала.

– Җирлектәге мигрантлар арасында җинаять кылучы­лар булмадымы?

– Отчет чорында чит ил гражданнары тарафын­нан кылынган ике җинаять теркәлде. Узган ел мондый хәл күзәтелмәгән иде. Чит ил граж­даннарына карата кылынган җинаятьләр юк.

– Роза Ивановна, безнең илдә тору һәм эшләү кагыйдәләрен бозучы чит ил гражданнарын, чит ил гражданнарының илдә тору кагыйдәләрен бозуына юл ку­ючы Россия гражданнарын ачыклауны анализлау нәрсә күрсәтә?

– Миграция өлкәсендә за­коннарны бозган өчен (РФ Ад­министратив хокук бозулар ту­рындагы кодексның 18.8-18.17, 19.27 маддәләре) тугыз адми­нистратив беркетмә төзелде, 14 мең сум күләмендә админи­стратив штраф салынды һәм юл­лап алынды. РФ Администра­тив хокук бозулар турындагы кодексның 18.8 маддәсендә ка­ралган административ хокук бо­зулар саны узган ел белән ча­гыштырганда артты. Чит ил гражданнары тарафыннан илгә керү кагыйдәләрен яисә тору (яшәү) режимын бозган өчен биш административ беркетмә төзелде, 10 мең сум күләмендә административ штраф салынды һәм шул ук күләмдә юллап алын­ды. Чит ил гражданнарын һәм гражданлыгы булмаган затлар­ны законсыз рәвештә хезмәткә тарткан өчен дүрт эш бирүчегә административ җәза кулла­нылды. 4 мең сум күләмендә штраф салынды, икесенә ка­рата кисәтү чыгарылды. Ялган документлы гражданнар ачы­кланмады. Россия Эчке эшләр министрлыгының Мөслим рай­оны буенча бүлегенең миграция пункты участок уполномочен­ныйлары белән берлектә за­консыз миграция каналларын, чит ил гражданнары арасын­да безнең илдә тору тәртибен бозучыларны ачыклау, чит ил гражданнарын хезмәткә тарту кагыйдәләрен үтәүне тәэмин итү буенча оператив-профи­лактик чаралар һәм махсус операцияләр үткәрә.

Мөнирә Арсланова.