Үлем күрсәткечләре арткан

Koвид- 19 авыруы халыкның сәламәтлек то­рышына да, демография күрсәткечләренә дә тәэсир иткән. 2021 елда 66 бала дөньяга килгән, 430 район­дашыбыз якты дөнья белән хушлашкан. (2020 елдагы күрсәткечләр: 111 бала һәм 370 кеше.) Шулай да үлемгә китергән сәбәпләрдән берен­че өчлекне йөрәк-кан тамыр­лары авырулары һәм онко­логик авырулар били. Якты дөнья белән хушлашучылар арасында эш яшендәгеләр күп – 61 кеше. Яшьләрнең ва­кытыннан алда гүргә керүенә беренче чиратта төрле тән җәрәхәтләре һәм агуланулар сәбәп булган – 21 кеше.

– Эш яшендә вафат булучыларның күпчелеге – ир-атлар, – ди баш табиб. – Авыру сәбәпләрен начар гадәтләр тәэсире, дип карар­га кирәк. 15 райондашыбыз – 45 яшь тә тулмаган килеш, 46 ир-ат 50 яшьтән соң вафат булган.

2021 елда өлкәннәр ара­сында киң таралган авыру­лардан сулыш алу органна­ры, җәрәхәтләр һәм агулану­лар, азык эшкәртү органнары авырулары беренче өчлекне тәшкил итә. Балалар арасында да әлеге авырулар киң таралу алган. Авыруларны кисәтүдә, иртә срокларда ачыклауда диспансеризация ярдәм итә. Узган ел 4058 райондашыбыз диспансеризация үткән. 482 очракта, нормадан тайпы­лышлар булу сәбәпле, паци­ентлар диспансеризациянең икенче этабына җибәрелгән. Нәтиҗәдә 225 кешедә диагноз расланган.

Кадрлар белән тәэмин ителүгә килгәндә, районның сәламәтлек саклау учреждениеләрендә 272 кеше хезмәт куя, шуларның 44е – табиблар, урта медици­на хезмәткәрләре – 160 кеше.

Район хастаханәсенең табиблар белән тәэмин ителеше 97,3 процентны тәшкил итә. Урта меди­цина хезмәткәрләре белән тәэмин ителеш – 93,6 процент. 17 табиб ике һәм күбрәк белгечлеккә ия.

Онкологик авырулар күп булу сәбәпле, Дамир Сөләйманов министр урынбасарыннан Мөслим хастаханәсен Яр Чаллы онкологик диспансеры­на беркетүне сорады. “Диспансер белгечләренең, елга берничә тапкыр район хастаханәсенә ки­леп, авыруларны кабул итүе дә отышлы булыр иде”, – диде ул.

– Мөслим хастаханәсе капиталь ремонт­ланган, заманча җиһазланган, табиблар белән тәэмин ителеш – югары, – диде ТР Сәламәтлек саклау министры урынбасары Илдар Фатыйхов. – Тик үлүчеләр саны буенча Мөслим – лидерлар рәтендә. Начар эшлисез, димим, үлем сәбәпләрен участоклар бүленешендә карап, адекват анализ ясарга кирәк.

Район башлыгы Альберт Хуҗин район­да Сәламәтлек бишьеллыгы игълан ителүен билгеләп үтте. Сәламәтлек бишьеллыгы биш юнәлешкә бүленгән. Сәламәтлек саклау юнәлешендә диспансеризация үткәрү, ФАПлар белән эшләү күздә тотыла. Физик культура, спорт белән шөгыльләнү, сәламәт яшәү рәвешен алып бару – икенче юнәлеш. “Халыкка рухи тәрбия бирү дә сәламәтлеккә уңай тәэсир итә, – диде рай­он башлыгы, мәдәният бүлеге эшчәнлегенә тук­талып. – Яшь буынны кече яшьтән сәламәт яшәү рәвешенә һәм спортка тарту мәгариф бүлегенә йөкләнгән. Өлкән буынның физик һәм социаль иминлеге Сәламәтлек бишьеллыгы программа­сында бишенче юнәлеш булып тора”.

Утырыш ахырында бертөркем медици­на хезмәткәрләренә бүләкләр тапшырылды. Сәламәтлек саклау өлкәсендә намуслы хезмәте өчен гомуми практика табибы Рамил Морзаха­нов РФ Сәламәтлек саклау министрының Рәхмәт хаты белән бүләкләнде. Фельдшер-лаборант Ре­зеда Ганиева һәм терапия бүлеге табибы Камил Хәлиуллин ТР Сәламәтлек саклау министры Рәхмәтенә лаек булды. Катлаулы эпидемиологик чорда район халкының сәламәтлеген саклауга зур өлеш керткәне өчен “Агромастер” җитештерү ком­паниясе генераль директоры Илгиз Исламов ТР Сәламәтлек саклау министрының Рәхмәт хатын алды. Сәламәтлек саклау өлкәсендә озак еллар на­муслы хезмәтләре өчен табиб-рентгенолог Айрат Гобәйдуллин һәм шәфкать туташы Миләүшә Мин­негалиевага – район башлыгының Мактау грамо­тасы, педиатр Алия Зәйдуллинага, табиб-дермато­венеролог Илгиз Латыйповка, акушер-гинеколог Рәйханә Әхкыямовага, шәфкать туташы Дилбәр Шабаевага, терапия һәм ашыгыч ярдәм бүлекләре коллективларына район башлыгының Рәхмәт хат­лары тапшырылды. Ультратавышлы диагности­ка табибы Әлфия Салихҗанова, акушерка Гөлназ Хәбибуллина, хастаханәнең әйдәүче бухгалтеры Алсу Хафизова район үзәк хастаханәсенең Мак­тау грамоталарына лаек булды.

Римма Афзалова.

Айрат Фазылов фотосы.