Игелекле бала күктән төшми

Телевидение, төрле мәгълүмат чаралары тискәре күренешләрне пропагандалаганда, тәрбия системасына, гаиләгә тагын да зуррак бурычлар йөкләнә, дип саный Мөслим “Кояшкай” балалар бакчасы педагог-психологы Гөлнара Фәрхетдинова.

Һәр баланың үз холкы, үз теләкләре һәм таләпләре була. Ә әти-әниләрнең исә мәшәкатьләре баштан ашкан: барыбыз да дөнья көтәбез. Әмма хәл итәсе мәсьәләне күрмәгәнгә сабышып кына ул чишелеш тапмый. Проблеманы чишәргә кирәк! Ә бу факт өлкәннәрнең кәефен кыра һәм, җыелып, рухи тынычлыкны боза. Үзен тыя алмыйча, балаларына кычкыручы әти-әниләр читтән караганда көлке тоела. Бала исә өлкәннәрнең кычкыруыннан я елый башлый, я булмаса үз эченә бикләнә. Теләкләре шунда ук үтәлмәсә, балаларның күбесе көйсезләнә башлый, сөйләшкәндә тавыш та күтәрергә мөмкиннәр. Мондый күренешләрнең сәбәпләре нидә?

– Барыннан да бигрәк, гаиләдә тигезлек принцибын саклау зарур. Балалар белән аралашканда, тискәре хисләрне тыеп торырга, аларны яратуыңны белдерергә, сәбәп булганда, мактарга онытмаска, кочаклап, үбеп тә алырга кирәк. Безнең теге яки бу вакыйгаларга нинди мөнәсәбәттә булуыбызны күреп, балалар тирә-юньне, вакыйга-күренешләрне бәяләргә өйрәнә. Алар безгә нәрсәнең көчле тискәре йогынты ясавын аңлый башлый: үз-үзләрен тотышларымы, күрше баласына тискәре мөнәсәбәтме, обойга карандаш белән сызгалаумы, әллә башка балалар белән сугышумы? Алар безне кайсы вакыйгаларның күбрәк шатландыруын исләрендә калдыра, – ди Гөлнара Фәрхетдинова.

Тулырак “Авыл утлары” газетасының 2024 ел 16 февраль саныннан укыгыз

Фото – Г. Фәрхетдинованың шәхси архивыннан.