Дөнья күргән бәхетле

Мин унике ел сәяхәт итәм, дөньяны үзем генә белгән яктан ачудан, табигать матурлыгыннан ләззәт алам. Шул ук Төркиядә таш арасында роза гөлләре үсеп уты­ра бит, җәмәгать! Нәрсә-нәрсә, ә сәяхәтләргә тотылган акча чыгымна­рын суга салу дип һич тә уйламыйм. Мөслимнең кадере дә чит илләрдә алган гыйбрәтләрдән соң арта гына бара. Әле июль аенда гына Казанда медицина техникасы җиһазлары ин­женеры белгечлегенә белем алучы Әмәкәй авылы кызы Азилә Насрет­динова Германиядә ун көнлек прак­тика узып кайтты. Алар – 11 студент бу бәхеткә ДААД программасы буен­ча 2018 елның сентябрендә конкурс аша узып ирешкәннәр. Университет һәр балага төшкән 52 мең сумлык чыгымны да үзе түләгән. Барысы биш шәһәр – Берлин, Цвиккау, Гадер­борн, Мюнхен, Мюнстерда булган­нар. Шушы шәһәрләрнең өчесендәге университетларда яңа заманча тех­нология аппаратларын күреп шак­катканнар. Аларның күбесе Мәскәү хастаханәләрендә дә юк.

Германия – Азиләнең үз гомерендә чит илгә беренче сәяхәте. Мәскәү аша очканнар. Немец шәһәрләре бик чиста, тик Мюнстер кырындагы бер кечкенәсендә пыч­раклык күргәннәр. Анысы да урыс­лар яши торган шәһәрчек икән. Кибетләр, барлар кичке 8 сәгатькә кадәр генә эшли. Төнлә электр янды­рып, дөньяны балкыту да юк. Бары тик фонарь лампалар гына яна. Ял көннәрендә, гомумән, тынлык. Бер оешма, кибет, күңел ачу урыннары да эшләми. Яшьләргә күңелсез. Шул парк-скверларда көне-төне укып ятсаң гына. Монда студентлар да чагыштырмача карт – 27 яшьләрдә.Үз илләрендә бакалавр дипломы алып, монда янәдән бакалаврның беренче баскычыннан башлап уку­чылар 30-35 яшькә кадәр белем өстиләр. Тәртипләр шундый. Азилә сөйләвенчә, немецлар – велосипед коллары, урамнарда полиция маши­насына юл бирү – закон. Үзләре спорт белән шөгыльләнсәләр дә сэндвич, бутерброд, бавыр котлеты, бәрәңге, башка төр фосфуд ашап көн күрәләр. Студентлар бик тиз туйганнар бу ризыклардан. Кибеттән атаклы не­мец шоколады, колбаса, сосискала­рын сатып алып ашаганнар. Сатуда бездәге тәмле ипиләр дә юк, ә бутер­брод өчен багетлар гына икән. Ин­глиз телендә аралашырга әзер булып барсалар да, кибетләрдә гел урысча эндәшкәннәр аларга. Үзебездә туып-үсеп, Германиягә күченгән ватан­дашларыбыз күп шул анда. Азиләдән турыга бәреп сорадым:

– Алман илендә калыр идеңме?

– Анда һава чиста, кешеләр ачык, ярдәм итәргә генә тора­лар. Отельләрдә – чисталык-тәртип. Без төннәрен шәһәрдән-шәһәргә күченеп, юлда булдык. Ә көндезләрен практика буласы уни­верситетта һәм экскурсияләрдә уз­дырдык. Әлбәттә, 5-10 ел эшләргә мин дә баш тартмас идем, – диде студент кыз.

Хе-ее-е....! Ун ел Германиядә яшәгән кеше анда гомерлеккә кала шул. Һәрхәлдә статистика шулай күрсәтә.

Азилә – минем хезмәттәшем – Әмәкәй авылы китапханәсе мөдире Нәзирә Насретдинованың кызы. Мәктәптә бик яхшы билгеләренә генә укып, БДИны уңышлы тапшыр­ды. Казан Идел буе университетына керү мөмкинлеге булса да, КНИТУ­ны кулай күрде ул. Ялгышмаган, хы­ялларын тормышка ашырып укый, яши бит әнә. Тиздән сентябрь, уку­лар башлана. Казан көтә аны!

Гөлназ ШӘМСИ.

Иске Карамалы.

Фото – Айзилә Насретдинованың гаилә архивыннан.