Бөкәч

– Нәрсә булды инде тагын? Сиңа күпме әйтергә була: кешегә шалтыраткач, башта исәнләшергә кирәк. Аннан соң гына тынычлап сүзеңне сөйләргә кирәк. Ә син ут чыккандай кыланасың. Нәрсә булды? Сөйлә әле тыныч кына.

– Апа, апа, менә хин белхәң ни булганын, үхең дә хулай кыланыр идең.

Бүген илтән толхам, өйнең түбә такталалын хүтеп алганнал. Хул хайтаннал эхе инде ул...

– Тукта әле, нинди түбә тактасы тагын? Нинди шайтан? Юкны сөйләмә әле, дөньяда шайтан дигән җан ияләре юк. Менә тагын чыгып кара, такталар үз урынында торадыр әле.

– Юк анда такта, үхем күлдем.

– Ярар, бер җаем булганда килеп китәрмен. Тынычлан. Кер дә кичә мин алып килгән пироглар белән чәй эч.

Галия, апасының җавабын ишеткәч, еларга ук тотынды:

– Хин гел хулай инде, килеп китәлмен дихең дә, килмихең. Хин килгәндә ул хайтаннал киткән була инде. Менә бүген койлыклалыннан тотмакхы идем, тоттылмадылал.

Әлфиягә сеңлесе Галиянең беренче генә тапкыр шалтыратуы түгел. Ни генә булса да, ул аны тынычландырырга, шундый уйларыннан арындырырга тырыша. Ләкин Галия вакыт-вакыт шул шайтаннар белән саташып ала. Бигрәк тә ай тулган чакларда мондый өянәкләре еш кабатлана. Ни генә булмасын, бертуган сеңлесе шул. Кайчак катырак бәрелеп, апаен үпкәләткән чаклары да булгалый. Соңыннан бик үкенә дә Әлфия, ләкин үзенең дә төрле чаклары була шул. Я гаиләсендә, я эшендә аңлашылмаучанлык килеп чыга. Бер баш бит инде ул, нишләсен?! Сеңлесенең андый булуына Әлфия үзе гаепле бит: язмыштан узмыш юк.

... Әлфияләр гаиләдә 4 бала үстеләр. Сеңелләре Галия тугач, Әлфиянең шатлыгы эченә сыймады. Зәп-зәңгәр күзле, алтынсу бөдрә чәчле кызга һәр кеше сокланып карады. Аның матурлыгына таң калып, соклануларын яшәрә алмаган кешеләр күп булды. Әбиләре гел кисәтә килде: “Балага сокланып карамагыз, күз тигерерсез! Бала күрмәгән кебек кыланасыз. Сөбханалла, диегез”. Киленен дә: “Балаңны яман күзләрдән сакламыйсың, чит кешегә күрсәтәсең”, – дип еш кисәтте. Ләкин карчыкның сүзләренә колак салучы булмады, заманасы ул түгел иде. Ырымнарга, күз тиюләргә, Аллаһның барлыгына әби-бабайлар гына ышана иде. Ә яшьләрнең күзе тонган: Алласыз, кыйбласыз тәрбияләнделәр.

Галия сеңлесе яныннан гел китмәде. Әнисе йомыш белән чыгып киткән арада кечкенә кулларыннан тотып, аякларыннан сыйпап, бит очларыннан үбеп: “Бөкәч”, – дип утыра иде. “Бөкәч” дигәне бәләкәч дигәнне аңлата, чөнки Әлфия үзе дә зур түгел, юньләп сөйләшә дә белми. Шул “Бөкәч”не ишеткәч, әниләре кызчыкларын кочагына алып, көлә-көлә сөя иде. “Апаең “Бөкәч” булгач, син “Зукач”тыр инде”, – ди торган иде. Әлфия кечкенә булса да, кул арасына иртә керә башлады. Әнисе нәрсә эшләсә, ул да шуны кабатлады. Камырга тотынса, камыр әвәләде, идән юса, чүпрәк алды, кер уса, ләгәндәге суга кулын тыкты. Әнисе дә беркайчан да “кит” димәде, өйрәнеп үссен дип, кызының кыланмышларына сөенде генә.

Тулырак “Авыл утлары” газетасының 2024 ел 13 сентябрь санында укыгыз.

Фото – Татар-информ архивыннан