Гаиләдә татарча сөйләшү мөһим!

– Чулпан Тагировна, балаларда татар теленә мәхәббәт уяту өчен нәрсә эшләргә кирәк дип уйлыйсыз?

– 8 ел тәрбияче булып эш-ләү дәвамында остазларымнан, өлкән тәрбиячеләрдән шактый тәҗрибә тупларга өлгердем. Шунысы мөһим: иң беренче чиратта гаиләдә татарча сөйләшергә кирәк. Балаларга татар телен өйрәтү белән беррәттән, халкыбызның гореф-гадәтләре, матур йолалары, милли бәйрәмнәре, мәдәнияте белән таныштыру да кирәк. Балалар бакчасында шул максаттан төрле эшчәнлек, мастер-класслар үткәрелә.

– Хәзер күп баланың теле рус сүзләре белән ачыла. Кибетләрдә дә, урамда да шушы күренешкә тап булабыз. Бала татарча сөйләшсен өчен нинди алымнар кулланырга була?

– Тәрбияче үз эшен традицион булмаган методлар ярдәмендә алып барганда, эшчәнлек тә кызыклырак үтә. Мисал өчен, кайбер дәресләрне уенчыклар, курчаклар кулланып үткәрергә мөмкин. Бала сөйләмендәге кимчелекләрне төзәтү өчен булдырылган әсбаплар, логопедлар һәм укытучылар өчен методик кулланмалар да ярдәмгә килә. Психогимнастика, аудио һәм видеоязмаларның да татар телен өйрәнүдә роле зур. Матур әдәбият белән балалар кече яшьтән танышып барырга тиеш дип уйлыйм.

– Чулпан Тагировна, әти-әниләр татар теленә нинди карашта?

– Кайбер әниләр баласы рус телен белсә җитә дигән фикердә. Мин моны гомумиләштереп әйтәм. Тик бала туган телен белергә, туган телендә аралашырга, газиз телен яратырга бурычлы. Татар теленә игътибар кимеде дисәләр дә, безнең бакчада татар телен үстерү һәм пропагандалауга зур әһәмият бирелә. Минем төркемдә 17 бала шөгыльләнә. Балаларның барысы да татар милләтле. Төркемдә рус балалары булса, рус телен татар балалары бик тиз отып ала. Ә менә рус балалары татар телен үзләштерергә бик атлыгып тормый дияр идем. Телнең үзенчәлекләрен һәм кагыйдәләрен татар гаиләләрендә туган балалар катнаш гаиләдә туган балаларга караганда тизрәк үзләштерә.

Тулырак «Авыл утлары» газетасының 2025 ел 28 февраль саныннан укыгыз.

Фото – Чулпан Рамазанованың шәхси архивыннан